Verandering voor het klimaat

Leren van haaien

Heb je ooit opgemerkt hoe snel haaien door water bewegen? Wij wel – en we wilden weten hoe. Toen we erachter kwamen, hebben we die kennis toegepast op vliegtuigen. Nu helpt de sharkskin-technologie, die we samen met Lufthansa Technik hebben ontwikkeld, luchtvaartmaatschappijen om brandstof te besparen en de CO2-uitstoot te verminderen. Noem het natuurlijke inspiratie.

An underwater view of the blue ocean with sunlight shining through the water.
A scuba diver with film recording equipment comes face-to-face with a shark - both swimming in deep blue water.

Een duiker onderzoekt haaien voor de kust van Gansbaai 

De inspiratie: de grote energiebespaarders van de oceaan

Haaien zijn verbazingwekkend. Ze bestaan al langer dan bomen, ongeveer 450 miljoen jaar. En in die tijd hebben ze geleerd om ongelooflijk efficiënte zwemmers te zijn, die met gemak door het water glijden. Maar hoe? En kunnen we van hen leren hoe we mensen kunnen helpen om efficiënter te reizen, en tegelijkertijd brandstof te besparen? 

A Lufthansa plane in mid-flight high above the clouds. A sticker on its side says it is flying more sustainably with sharkskin technology (Photo: Lufthansa Cargo).

Samen met onze partners bij Lufthansa Technik hebben wij de sharkskin-technologie ontwikkeld. 

A close up of the riblets in a shark's skin. Sharks swim amazingly efficiently thanks to tiny ‘ribs’ on the surface of their skin.

Haaien zwemmen verbazingwekkend efficiënt dankzij kleine ‘ribbels’ op het huidoppervlak.

Het idee: wat onze diepe duik onthulde

Zoals vaak het geval is, blijkt de natuur ons een stap voor te zijn. Onderzoek toont aan dat de huid van een haai veel kleine “ribben” heeft. Deze verminderen de weerstand en maken de haai efficiënter tijdens het zwemmen. Dus waarom dan niet het oppervlak van een vliegtuig optimaliseren door een haaienhuid na te bootsen? Dit zou brandstof besparen en de uitstoot verminderen - een directe overwinning voor de bescherming van het klimaat.

A BASF worker and a Lufthansa Technik worker stand together, looking at and discussing a piece of the new sharkskin film. (Photo: Lufthansa Cargo)

De sharkskin-technologie wordt toegepast op alle Boeing 777F-vrachtvliegtuigen van Lufthansa en alle Boeing 777-300ER-passagiersvliegtuigen van Swiss International Air Lines.

De innovatie: het draait allemaal om het oppervlak

Met onze partners bij Lufthansa Technik hebben we het probleem opgelost zonder de vliegtuigen volledig opnieuw te hoeven ontwerpen. De sharkskin-technologie bestaat uit een eenvoudige aanpassing - een folie die aan de buitenkant wordt aangebracht en die miljoenen microscopische “ribbeltjes” bevat.

Het vliegtuig wordt aerodynamischer, verbruikt minder brandstof en stoot minder CO2 uit. Bij een groot vliegtuig voor lange afstanden bijvoorbeeld, wordt jaarlijks meer dan 1.000 ton minder CO2 uitgestoten!

De impact: 1.170 ton CO2 minder per vliegtuig per jaar

Infographic showing current and potential emission savings through sharkskin technology
Infographic showing current and potential emission savings through sharkskin technology

Maak kennis met het dreamteam

Vjosa Schmidt, BASF's Business Manager for Riblet Films, is een grote fan van sharkskin-technologie. “Het is een van de weinige uitvindingen in de luchtvaartindustrie die alle klimaatrelevante emissies, inclusief CO2, vermindert en de kosten verlaagt”, vertelt ze enthousiast.

Onderscheid tussen zakenmensen en wetenschappers is hier niet van toepassing. De sharkskin crew bij BASF is een hecht team, waar iedereen zich verantwoordelijk voelt voor het succes van het product. “Het draait allemaal om de mensen”, zegt Sebastian Hartwig, Head of Functional Films. “Mensen zijn belangrijker dan wetenschap om innovatie mogelijk te maken.”

En beide hebben een zeer menselijke motivatie om de luchtvaart duurzamer te willen maken. Voor Vjosa: “Ik hou van reizen en ik geloof niet dat stoppen een oplossing is. Ik geloof in verantwoorde ontwikkeling.” Sebastian zegt gewoon: “Ik heb twee kinderen. Zij willen opgroeien op een planeet die bloeit.”

Ik heb twee kinderen. Zij willen opgroeien op een planeet die bloeit.
Dr. Sebastian Hartwig in a blue BASF jacket, smiling as he analyses a piece of sharkskin film.

Dr. Sebastian Hartwig

Head of Functional Films

The tailfin of an airplane pokes through the clouds. (Photo: Lufthansa Technik AG)

De toekomst: redenen om optimistisch te zijn

Het team van BASF is van mening dat de verdere ontwikkeling van sharkskin-technologie de luchtvaartindustrie een brandstofbesparing van maar liefst 3% kan opleveren. Daardoor kunnen miljoenen tonnen CO2-emissies worden vermeden. Samen met Lufthansa Technik is het plan om de technologie voor veel meer vliegtuigtypen te ontwikkelen en te certificeren, en ze wereldwijd beschikbaar te stellen aan steeds meer luchtvaartmaatschappijen. 

Als het om klimaatbescherming gaat is dit, net als de haaien zelf, een team dat nooit ophoudt met bewegen.

Hoe BASF verandert om het klimaat te beschermen: