BASF, Combinant en Infrabel investeren fors in goederenspoorvervoer haven Antwerpen

Antwerpen, vrijdag 3 februari 2023 | Meer goederenvervoer per spoor, sneller ook, milieuvriendelijker en kostenefficiënter. En dat door de capaciteit van een cruciale goederenlijn in het hart van Port of Antwerp-Bruges te verdubbelen en te elektrificeren. Dat is het plan van infrastructuurbeheerder Infrabel in nauwe samenwerking met spoorterminal Combinant en chemiebedrijf BASF. Een miljoeneninvestering in het duurzame, economische verhaal van de modal shift. Voor de elektrificatie dienden de drie bedrijven een subsidieaanvraag in bij Europa. Vandaag stelde Combinant ook zijn nieuwste infrastructuur voor die volledig gericht is op efficiënt en duurzaam transport.

Goederenlijn 11 “navelstreng” voor haven

Wie met de auto tussen de Antwerpse gemeente Stabroek en de Nederlandse grens, via de A12 rijdt, zag ongetwijfeld al de goederenspoorlijn 11 (L11). Deze loopt over de middenberm van de snelweg. Het is exact hier dat Infrabel een tweede spoor zal aanleggen van 5km. Een capaciteitsverdubbeling. Tegelijk worden beide sporen geëlektrificeerd. Goed voor 10 km bovenleiding. De L11 is een cruciale goederenlijn op de rechteroever van de Schelde omdat ze als enige het Noorden van de haven, waar de belangrijke chemische cluster zit, ontsluit. Bovendien geeft deze spoorinfrastructuur toegang tot een paar grote containerterminals. De L11 verbindt dus een gebied met veel activiteit en waar in de toekomst nog meer economische groei en containertrafiek verwacht wordt.
 

Jacques Vandermeiren – CEO Port of Antwerp-Bruges: “Deze investeringen van BASF, Combinant en Infrabel in spoorvervoer passen volledig in onze strategie om onze haven duurzamer te maken en de eerste wereldhaven te zijn die economie, mens en klimaat verzoent. Het verdubbelen van deze cruciale goederenspoorlijn maakt het goederenvervoer per spoor niet alleen aantrekkelijker, er zal ook een positieve impact zijn op milieu en verkeer in de haven en ver daarbuiten.”
 

Investering van ruim €30 miljoen in de Belgische economie

Als alles volgens plan verloopt, start Infrabel dit najaar met de elektrificatiewerken tot midden 2026. De werken voor een tweede spoor zijn gepland begin 2024 en zullen ongeveer een jaar duren. Alles bijeen gaat het om een financiële injectie van zo’n €30 miljoen in één van de belangrijkste goederenlijnen van Port of Antwerp-Bruges. Een investering die noodzakelijk is om de economische groei van de haven en de modal shift te ondersteunen en te bevorderen.
 

Veiliger, stipter, economischer en duurzamer

Door deze investering zullen, in de toekomst, elektrische goederentreinen, via de L11, rechtstreeks naar hun eindbestemming kunnen rijden. Een tijdswinst van 2u per trein! Nu moeten treinen nog stoppen in het vormingsstation van Antwerpen-Noord om te wisselen naar een diesellocomotief. Dat is niet alleen veel verloren tijd het betekent ook capaciteitsverlies in het drukbezette vormingsstation. Wanneer zo’n locomotiefwissel niet meer moet, is dat ook veiliger. Ten slotte is het ook veel beter voor het milieu want minder diesellocomotieven betekent ook minder CO2 uitstoot.
 

Benoît Gilson – CEO Infrabel: “Deze investering in de strategische goederenlijn 11 is een duidelijke vraag van de industrie. Een vraag waar Infrabel naar luistert. Het verdubbelen van de spoorcapaciteit en het elektrificeren van deze lijn verhoogt de betrouwbaarheid van het spoorvervoer terwijl de kostprijs voor onze klanten daalt. Dit gezamenlijk project is een rechtstreeks gevolg van de gemeenschappelijke spoorvisie van Port of Antwerp-Bruges, Railport en Infrabel om het vervoer van het aantal containers per spoor te verdubblen tegen 2030.”
 

Hoogspanning en lange sporen belangrijke troeven modal shift 

Ongeveer 2/3e van het totale aantal goederentreinen op de L11 rijdt naar Combinant en BASF. Beide bedrijven bereiden zich voor om nog meer goederen per spoor te vervoeren. Combinant is de grootste intermodale, voor iedereen toegankelijke, spoorterminal in België. Samen met chemiereus BASF stapt het mee in het verhaal van de elektrificatie. Beide havenspelers willen op hun terreinen elk 5 sporen gedeeltelijk voorzien van een bovenleiding. BASF zal één spoor (740m) ook volledig elektrificeren.

Daarnaast investeerde Combinant ruim €2 miljoen in een extra spoor van 760m en in 12.000m² nieuwe terreinen. Lange sporen zijn nodig om lange goederentreinen te ontvangen. Deze treinen zijn de toekomst van het goederenspoorvervoer en een belangrijke stimulans in de modal shift om transportbedrijven aan te zetten om meer en sneller goederen over te hevelen naar het spoor. Niet alleen haalt zo’n trein tot 45 vrachtwagens van de baan, waardoor er minder files zijn. Ze zijn ook economischer qua transportkost en bovendien milieuvriendelijker.
 

Ben Beirnaert – General manager Combinant: “De extra aanleg van een spoor van 760 meter lengte, tesamen met een extra 10.000m2 terrein zorgen ervoor dat Combinant klaar is voor de toekomst. Als eerste terminal in België met dit extra lang spoor zullen we ook naar de toekomst de eerste zijn met een directe toegang voor elektrische treinen.  Dit dankzij de gemeenschappelijke visie van Combinant, BASF, Infrabel en Port of Antwerp-Bruges.”
 

Europese subsidies kunnen project versnellen

De elektrificatie en het ontdubbelen van de L11 is een belangrijke vraag van de industrie. Want het zorgt voor een vlottere toegang naar het hinterland van de haven door het wegwerken van een belangrijke flessenhals. Bovendien is de L11 onderdeel van het trans-Europese TEN-T transportnetwerk en een essentiële schakel naar de 3 internationale goederencorridors die door België lopen en de havens en andere economische, industriële centra in ons land verbinden met Europese bestemmingen. 

Maar de L11 uitrusten met een bovenleiding is een aanzienlijke investering. Voor Infrabel, Combinant en BASF samen is dat bijna €22 miljoen. De drie bedrijven dienden daarom een gemeenschappelijke subsidieaanvraag in bij Europa, gesteund door Port of Antwerp-Bruges. Deze subsidies kunnen de elektrificatie met een jaar versnellen. Europa wil tegen 2050 klimaatneutraal zijn. De modal shift naar het spoor is een belangrijke springplank om dat doel te halen.
 

Jan Remeysen – CEO BASF Antwerpen NV: “Met de investering in bijkomende capaciteit en de aanleg van een 760 meter spoor zal Combinant haar positie kunnen versterken als strategische terminal in het intermodale netwerk van BASF alsook in de haven van Antwerpen.  Het elektrificatiedossier kan enerzijds bijdragen aan de duurzame toekomst van onze productiesite en anderzijds de modal shift stimuleren.  Dit project is het levende bewijs van de unieke samenwerking tussen BASF, Combinant, Infrabel en Port of Antwerp-Bruges. ”
 

Spoorvisie: verdubbeling van het aantal goederen per spoor

Eind 2019 tekenden de ceo’s van Port of Antwerp, Railport (vertegenwoordiger van de bedrijven die actief zijn in de haven) en Infrabel een samenwerkingsakkoord. Een zevenpuntenplan om het goederenspoorvervoer aantrekkelijker te maken. Bedoeling is om tegen 2030 het aandeel van goederen per spoor te verdubbelen van 7 naar 15%. De elektrificatie en capaciteitsuitbreiding van de L11 is een belangrijke en noodzakelijke stap uit die spoorvisie om dat doel te halen.