İkinci yeşil devrimi

Creating Chemistry: Günümüzde global gıda sisteminin sürdürülebilirliği ve etkinliğine büyük bir ilgi var. Şu anki ilginin seviyesi ile 1980’li yılların başında kariyerinize başladığınız zaman arasında ne gibi farklar var?
Professor Prabhu Pingali, Ph.D.: 1980’li yılların başında tarım ve gıda alanında çalışmaya başladığımda neredeyse tamamen temel tahıllar olan pirinç, buğday ve mısır üzerinde duruluyordu ve odak noktası genel üretimi artırmaktı. O dönemde genel bir gıda sistemi ve tüketicilere sunulan gıda çeşitliliğinin oluşturulmasının ilişkin bir anlayış çok az bulunuyordu. Son 30 yıldır ise odak noktası temel gıdalardan, çiftlikten sofraya tüm süreci kapsayan bir gıda sistemine doğru kaymıştır.

2013 yılında, 'Hindistan kırsalında yokluk ve yetersiz beslenmeden kurtulmak için tarımsal yollar' bulmaya odaklanan Tata-Cornell Tata-Cornell Tarım ve Beslenme Girişimi'nin kurucu yöneticisi oldunuz. Sizce Yeşil Devrim'in ilk mimarları, böyle bir girişimin günümüzde hâlâ gerekli olacağını düşünür müydü?
Evet, eminim şaşırırlardı. Yeşil Devrim çoğunlukla pirinç, buğday ve kendi kendine yeterlilik üzerine odaklıydı. Örneğin 1980'li yılların başlarında, Hindistan gıda konusunda kendine yetiyordu. Fakat daha sonra benim tarım için kayıp olarak nitelendirdiğim 1985 ve 2005 arasındaki yıllarda Hindistan'daki hükümetler ve genel olarak gelişmekte olan dünya, bu sorunu çözdüklerini düşünerek tarıma yatırımı durdurdu. Hali hazırda yüksek düzeyli kırsal yoksulluğun sebeplerinden biri budur.

Aynı zamanda, hükümet politikası çeşitlendirilmiş beslenmenin önemini hiçbir zaman göremedi ve dolayısıyla sebze ve çiftlik hayvanlarına yatırım, temel gıdaların gerisinde kaldı. Hindistan gibi bir ülkede hızlı ekonomik gelişim elde edilirken, özellikle ekonomik gücü bulunmayan kesim arasında yüksek düzeylerde yetersiz beslenme gibi çelişkili bir durum ortaya çıktı. Bu enstitü tarım ile beslenmeyi tekrar bir araya getirerek mevcut bozukluğu gidermek için kuruldu.

Bu arada gıda israfı konusunda da büyük bir problem var. Gelişmekte olan ülkelerde bu durum tedarik zincirinin daha en başlarında, mahsuller yenmeden veya satılmadan önce başlıyor. Bu konuyu nasıl değerlendiriyorsunuz?
Gelişmekte olan ülkelerdeki israfın çoğu hasat ve hasat zamanından sonra meydana geliyor. Bence bu sorunu çözmenin yolu bu alanlarda ciddi özel sektör yatırımının gerçekleşmesinden geçiyor. Bu küçük çaplı olabilir, örneğin tohumları muhafaza etmek için geliştirilmiş poşetler yapılabilir ve böylelikle zararlıların tohumlara saldırmaları engellenebilir. Soğuk depolama sistemleri ve geliştirilmiş taşıma sistemlerine de bakılabilir. Fakat bunların çoğu küçük çaplı çiftçileri göz önünde bulundurarak yapılmalıdır. Hasat sonrası işlemler için hükümetler küçük çaplı şirketleri teşvik ederek büyük rol oynayabilirler.

Geçen yıl Londra'da gerçekleştirilen büyüme için Beslenme Zirvesi’nde zengin ülkeler 2020 yılına kadar global beslenme üzerine harcamalarını ortalama 418 milyon dolardan 900 milyon dolara çıkaracaklarını taahhüt ettiler. Bu paranın nasıl kullanılmasını istersiniz?
Bence bu, kırsal yoksulluk ve yetersiz beslenme ve bu problemi nasıl çözebileceğimiz konusuna odaklanma fırsatı olarak görülmelidir. Küçük çiftliklerdeki verimliliğinin artırılmasına odaklanalım, bu nüfuslar için öncelikli besin ihtiyaçlarını gidermek için biyolojik olarak güçlendirilmiş mahsullerin nasıl bir rol oynayacağını ve üretim sistemlerini çeşitlendirme olanaklarını değerlendirelim. Bütün bunları, su ve sıhhi tesisat alanında yapılacak ek yatırımları bir araya getirebilirsek, besin güvenliği gelişiminde büyük bir adım atabileceğimizi düşünüyorum.

Bu geliştirilmiş mahsul çeşitlerine, bunlardan en iyi faydalanabilecek olan kişilerin bilfiil erişimini en iyi şekilde nasıl sağlayabiliriz?
Yeşil Devrim'in ilk yıllarında, dünya çapında kurulmuş olan üreticilerin ağları vardı ve bu ağlar genetik malzemeleri ve gelişmiş çeşitleri paylaşabiliyordu. Üreticiler gelişmiş malzemeyi kendi ortamlarında test edebiliyor ve sonrasında kendi ülkelerinde piyasaya sunulduğunda sahip olabiliyorlardı. Bu büyük bir faaliyetti. 1990'lı yıllarda bu ağların birçoğu çalışmasını durdurdu. Halk desteği yoktu ve bu modern yeni malzemelerin yayılabilmesinde büyük bir sorun teşkil ediyordu. Eğer üreticilere malzemeyi serbestçe paylaşma imkânı sağlayabilen üretici ağ tiplerine dönüşün bir yolu varsa, bu büyük bir adım olur.

Ekonomik gücü bulunmayan çiftçilerin bile cep telefonuna sahip olduğu bir ortamda SMS ve GPS gibi teknolojiler yaygın bir şekilde kullanılır hale geldi. Bu tip teknolojiler gıda güvenliğini ve beslenme sonuçlarını geliştirmede nasıl kullanılabilir?
Kuşkusuz fiyat bilgisi açısından cep telefonları bir boşluğu dolduruyor. Çiftçiler piyasa fiyatlarını kontrol ediyor ve buna göre hareket ediyorlar. Bu kolay bir kazanım. Daha zor olan husus ise akıllı telefonların kullanımından gelen eş zamanlı mahsul yönetimi bilgisi. Bu konu ile ilgili çiftçilerin bitkideki hastalığın fotoğrafını çekmesi ve bu fotoğrafı bir laboratuvara göndermesi ve karşılığında bir cevap alması gibi birçok deneyimler var. Gerçek zorluk ise bu tecrübelerin artması. Bunları insanların faydalanabileceği küçük ticari girişim faaliyetlerine nasıl çevirirsiniz? Bunun olduğu birkaç küçük çiftçi tarımı bulunuyor, bu operasyonu devam ettirmenin tek yolu ise bilgi servislerinden küçük iş alanları yaratmak.