Bitkileri korumak için doğanın kullanımı
Biyopestisitler, doğayı kendisine karşı kullanmanın bir yolunu sunuyor. BASF'nin çeşitli haşereleri kontrol altına almak üzere bitki korumada kullanılabilen küçük solucanlar olan nematodları yetiştiren üretim tesisine bakıyoruz.
Sekiz trilyon küçük solucanla dolu büyük bir tanka bakmak çok sık yapılacak bir şey değil. Söz konusu solucanlar, biyolojik pestisit olarak satılmak üzere BASF'nin bitki koruma tesislerinde yetiştirilen faydalı nematodlardır. Nematodlar, bitkilerin korunması açısından idealdir. Aktif bir şekilde sümüklüböcekleri, buğday bitlerini veya tırtılları arayıp, bunlara saldırırlar ve yerler. Bu tesis, 30 yılı aşkın bir süredir İngiltere'nin güney sahilinde yer alan Littlehampton'da bulunuyor ve şu anda dünyanın en büyük nematod üretim tesisidir. Tesis yöneticisi Mark Downing, 35 çalışandan oluşan ekibi yönetiyor. Downing, "Kimyasal pestisitlerin yerini almıyoruz. Her ikisine de pazarda ihtiyaç var. Ancak organik üretime yönelik artan talep ve daha da sıkılaşan yönetmelikler neticesinde kendimize pazarda yer ediniyoruz." diyor. Fabrika katındaki gezi için Downing'e fermantasyon müdürü Tom Goddard ve formülasyon ve ambalajlama alanında bilim insanı olan Dr.Sarah James eşlik ediyor.
İlk oda, parlak silindir tanklar ve tüm tesisi gezen şaşırtıcı boru hattıyla dolu. Süreç, nematodların bir böceğin içerisinden geçirilmesiyle başlıyor. Goddard bunu şöyle açıklıyor, "Etkinliklerini kanıtlamak için bu süreç uygulanıyor." Sadece konakçı böceği öldüren nematodlar kullanılıyor. Besin maddeleriyle beslendikleri ve ardından daha küçük tankları döllemek üzere kullanılan bir şişeye transfer ediliyorlar. Süreç, nematodların sayısı birkaç binden trilyonlara ulaşana kadar daha büyük tanklarda devam ediyor.
Nematod yaşam döngüsü beş aşamadan oluşuyor. Pazara sunulanlar infektif genç nematod’lar ve sadece bu aşamada bir konakçının dışında hayatta kalabilmektedirler. Tesis, farklı haşere türlerini hedef almak üzere halihazırda altı farklı nematod türü yetiştiriyor.
Bunların bazıları bahçecilik ve sebze üretiminde mantar sivrisineklerini, kök sineklerini ve batı çiçek kirpikkanatlılarını kontrol altına almakta ideal. Diğerleri ise sümüklüböcekleri, elma iç kurtları ve kırmızı buğday bitlerinin kontrol altına alınmasını sağlıyor. BASF, yeni, potansiyel olarak faydalı türleri keşfetmek üzere yerel ve uluslararası araştırmacılarla çalışmalar yürütüyor.
Nematodlar, bitkilerin korunması açısından idealdir. Aktif bir şekilde sümüklüböcekleri, buğday bitlerini veya tırtılları arayıp, bunlara saldırırlar ve yerler.
Üretim tesisinin ortasında "El Gordo" (İspanyolca'da tombul anlamına gelmektedir) bulunuyor. 102.000 litre hacminde ve yaklaşık 12 metre uzunluğundaki tank, Nemasys® markasıyla pazarlanan Steinernema feltiae türlerini yetiştirmek üzere kullanılıyor. Goddard, "Bu, en fazla satan ürünümüz. Yılda bu nematodlardan trilyonlarca satıyoruz." diyor.
Doğru aşamaya kadar yetiştirildiğinde, nematodlar özel bir formülasyonla karıştırılıyor ve mikrodalga yemek tepsilerine benzeyen bir ambalajın içerisine yerleştiriliyor. Goddard, portakal bahçelerini tehdit eden haşerelerle mücadeleye yardımcı olmak üzere Florida'ya gönderilecek olan ve 1,5 milyardan fazla nematod içeren iki paketi gösterdi. Goddard, "Bu paketler, 15 akrelik bir alanı, yani neredeyse dokuz futbol sahası büyüklüğünde bir alanı kaplayacak. Bir tank içerisinde sulandırılıyor ve ardından mahsulün üzerine spreyleniyor." diyor.
James, aşırı ısınma gibi sorunların üstesinden gelmenin yollarını arayan formülasyon ve ambalajlama laboratuvarında çalışıyor. Isı, beslendikçe nematodların metabolizmasından kaynaklanıyor.
Mililitre başına 200.000 adede kadar nemator içeren tanklar dikkate alındığında, bu ciddi bir endişe konusu. Yaşayan bir ürünün raf ömrünü neyin arttıracağını bulmak üzere bir deney olarak karıştırdığı yeni formülasyonları içeren üç tankı gösterdi. James, doktora derecesini alır almaz BASF'de işe başlamış. James, "Doğayı kendisine karşı kullanmanın bir yolları üzerinde çalışıyordum. Haşereleri hedeflemek üzere doğal bir yırtıcı kullanma fikrini beğendim." diyor. Nemasys ürünü, tipik olarak bitkiler üzerindeki haşerelerin yüzde 60 ila 80'ini öldürüyor.
Downing, "Nematodlara ilişkin pazar küçük bir şekilde başladı, ama her yıl büyüyor. Geleceğin teknolojisini sağladığımızı düşünmeyi seviyoruz." diyor.
Nematodlar, yaklaşık 1 mm uzunluğunda çok hücreli solucanlardır. Toprakta ve çok çeşitli diğer arazi tiplerinde ve deniz ortamlarında yaşarlar. Her tür, kendi bağırsağında yaşayan simbiyotik bakterilere sahiptir. Bir nematod bir haşereyi ele geçirdiğinde, bakteriyi kusar ve ardından konakçıyı sindirir. Sonuç olarak ortaya çıkan maddenin parlak sarıdan kızıl renge kadar değişen farklı bir rengi olur. Tür, renkten belirlenebilir. Yemeklerini, kimyasal maddeye yönelmeyle, yani kimyasal uyarıcıya tepki olarak ortaya çıkan hareketleriyle bulurlar. Bir konakçıyı yedikten sonra daha fazlasını ararlar, ancak yemek olmadan 10 güne kadar hayatta kalabilirler. Bilinen yaklaşık 20.000 nematod türü vardır ve çok daha fazlası olduğu tahmin edilmektedir.
