Sıtmanın döngüsü

Sıtma nasıl yayılır – enfeksiyonun döngüsü

Sıtmaya Plasmodium adı verilen bir parazit neden olur. Sadece dişi Anofel türü sivrisineklerin sokmasıyla bulaşır ve hastalıklı bir sivrisinek insanı soktuğunda parazitler kana geçerek 30 dakika içinde karaciğere ulaşır. Parazitler altı ila dokuz gün içinde karaciğerden ayrılıp kan dolaşımına katılarak alyuvarları istila eder. Parazitler çoğaldıkça alyuvarlar patlar ve kan dolaşımına binlerce parazit salınmasıyla hastalık diğer kan hücrelerine de yayılır. Hasta bu noktada yüksek ateş, üşüme, mide bulantısı ve anemi gibi belirtiler gösterir. Hasta olan insanı başka bir sivrisinek ısırdığında parazit ona da geçer. Bu ikinci sivrisineğe geçen sıtma paraziti, türüne ve hava sıcaklığına göre 10 ila 21 gün arasında sürebilen çeşitli büyüme evrelerinden geçer.

Tür ve iklim neden önemlidir – mükemmel fırtına

Dünyada yerel olarak önemli 20 farklı Anofel türü bulunuyor. Bazıları hayvanları, bazıları da insanları sokmayı tercih ediyor.Bazılarının ömrünün daha uzun olması  parazite sivrisineğin içinde gelişmek için ihtiyacı olan zamanı veriyor. Sivrisinek ölürse parazit de onunla birlikte ölüyor. İklim ne kadar sıcaksa parazitin gelişmesi o kadar kısa sürüyor. Afrika’nın Sahraaltı bölgelerinde Anofel gambiae sivrisineği hem insanları sokuyor hem de ömrü daha uzundur. İklim aynı zamanda sivrisineğin tüm yıl yaşayabilmesini sağlarken sıcaklık da parazitin çabuk gelişmesine yardımcı oluyor. Ayrıca, Afrika aynı zamanda en öldürücü sıtma paraziti olan Plasmodium falciparum’un da evi olarak biliniyor. Tüm bunlar sıtma ölümlerinin %90 gibi dehşet verici bir yüzdesinin Afrika’da gerçekleşmesine sebep oluyor.

Yandaki videoda sıtmanın insanlara nasıl bulaştığını görebilirsiniz